آیا شما هم ، نوزادی 13 ماهه دارید؟ آیا او نسبت به هم سن و سالان خود، مواد غذایی کمتری می‌خورد؟ آیا نگران هستید که برخی ویتامین‌های موجود در گروه‌های غذایی خاصی به بدن او نرسد؟ اگر با این مشکلات روبرو هستید، بهتر است با دقت، مقاله زیر را بخوانید. همه کودکان بعد از پشت سر گذاشتن یک سال اول زندگی خود، به طور رسمی یک کودک نوپا محسوب می‌شوند. بسیاری از عادت‌های کودکان در این سن، از جمله زمان روند غذا خوردن آن‌ها تغییر خواهد کرد. بنابراین، مادران باید در این دوره بیشتر از قبل، آرامش خود را حفظ نموده و از رژیم غذایی گذشته فرزند خود استفاده نکنند، زیرا کودک نوپا اکنون مقدار مصرف غذاهای جامد را به میزان قابل‌توجهی بالا برده و در مقابل، مقدار کمتری از شیر مادر را می‌خورد. کودک نوپا ممکن است به خوردن غذاهای موردعلاقه خود در گذشته، دیگر راغب نبوده و دوست داشته باشد تا در طول روز، فقط یک نوع ماده غذایی را در رژیم خود داشته باشد. برای همین، مادران دچار سردرگمی شده و در روند تغذیه کودک با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند.
تغییراتی که در عادات غذایی کودکان بعد از پایان سال اول زندگی مشاهده می‌شود، به دلیل تغییر الگوهای رشد آن‌ها است؛ به عنوان یک مادر لازم نیست نگران باشید! چون بروز این مسائل در همه کودکان 13 ماهه بسیار شایع است. شما باید تلاش کنید تا با تغییر روش زندگی و نوع تغذیه فرزند کوچک خود، اطمینان حاصل شود که میزان رشد کودک نوپا کاملاً مناسب می‌باشد. البته فراموش نکنید که انجام این کار بسیار ساده بوده و تنها با قرار دادن مواد غذایی غنی از مواد مغذی در رژیم غذایی کودکان میسر می‌شود. در ادامه این مقاله، 10 ایده برتر برای تغذیه کودک 13 ماهه شما ارائه شده است که به شرح زیر می‌باشند:
1- انواع مختلف دانه‌های خوراکی برای کودکان:
تمام کودکان نوپا به صورت روزانه به مصرف 3 اونس از دانه‌های مختلف خوراکی مانند دانه برنج، گندم و جو نیاز دارند. آکادمی تغذیه و رژیم غذایی عقیده دارد که نیمی از این دانه‌ها، باید به حالت کامل بوده و تصفیه نشده باشند؛ مثلاً مصرف 1/3 فنجان از غلات، ¼ فنجان برنج یا پاستای پخته معادل 1 اونس است. البته انواع دانه‌های خوراکی مانند پاستا باید نرم و کامل پخته شده و به راحتی با چنگال خورده شود.
2-قرار گیری میوه‌های تازه در رژیم غذایی کودکان:
همان‌طور که می‌دانید انواع میوه‌های تازه، بهترین وعده غذایی برای تغذیه کودکان 13 ماهه می‌باشند؛ باید میوه‌های فصلی در زمان خاص خود، به میزان زیادی در رژیم غذایی کودکان قرار داده شوند. به خاطر داشته باشید که استفاده از 1 فنجان میوه می‌تواند بخشی از رژیم غذایی روزانه کودک شما باشد. البته دقت کنید که میوه‌هایی مانند پرتقال و سایر میوه‌هایی که دارای حالت اسیدی هستند، باید به تدریج وارد رژیم غذایی کودک شوند. اما، در نظر داشته باشید که میوه‌های تازه و دارای حالت غیر اسیدی می‌تواند بخش ایده‌آل برنامه غذای یک کودک 13 ماهه باشند.
3- آب میوه‌ها برای کودکان 13 ماهه:
همه مادران می‌توانند از میوه‌های تازه و آب آن‌ها برای تغذیه کودک 13 ماهه خود استفاده کنند، اما یادتان باشد که اضافه کردن شکر یا هر نوع شیرین‌کننده مصنوعی به آب میوه کودکان کار اشتباهی بوده و هرگز نباید از این ایده برای ترغیب کودک به خوردن استفاده شود. همچنین، فراموش نکنید که آب میوه‌های موجود در بازار حاوی شکر و مواد نگهدارنده بوده و نباید برای تغذیه کودکان خریداری شوند. برای همین، بهتر است خود مادر در خانه، 1 فنجان آب میوه طبیعی تهیه نموده و برای تغذیه کودک خود در طول روز استفاده کند، زیرا آب میوه طبیعی یک گزینه شگفت‌انگیز برای رشد کودک 13 ماهه محسوب می‌شود.
4- انواع گوشت‌ها برای کودکان:
به محض اینکه کودک شما یک سال اول زندگی را پشت سر گذاشت، می‌توانید از انواع گوشت سفید در تهیه غذاهای او استفاده کنید. پروتئین موجود در گوشت، تمام انرژی مورد نیاز را برای یادگیری و بازی کودک، به بدن او عرضه می‌کند. البته گوشت مورد نظر باید به صورت کامل شسته شده و بپزد. همچنین، اگر کودک شما با بلعیدن گوشت مشکل دارد می‌توانید گوشت را به صورت پوره، به برنامه غذایی او اضافه کنید. شما باید هر روز، 2 اونس از این ماده غذایی غنی از پروتئین را در برنامه غذایی فرزند خود قرار دهید.
5- قرارگیری سبزیجات در رژیم غذایی کودکان:
اگر سبزیجات خوب تمیز و شسته شده و با عمل پخته شدن، نرم گردند، می‌توانند برای استفاده کودکان گزینه بسیار مناسبی باشند. برای این کار، کافی است سبزیجات خام را به قطعات کوچک برش داده و بخارپز کنید تا کودکان آن‌ها را راحت‌تر بخورند. هویج، سیب‌زمینی شیرین، کدو حلوایی، نخود فرنگی و کرفس گزینه‌های مناسبی برای تغذیه کودکان یک ساله تلقی می‌شوند. فراموش نکنید که همه این سبزیجات باید به طور کامل پخته شده و نرم گردند؛ طوری که مادر بتواند با پشت قاشق، آن‌ها را له نموده و به کودک خود بدهد. این دسته از مواد غذایی برای کودک 13 ماهه شما بسیار مغذی بوده و برای تأمین نیازهای بدن او ضروری می‌باشند.
6- شیر:
هنگامی که کودک شما سال اول زندگی را پشت سر گذاشت، می‌توانید به غیر از شیر مادر از انواع دیگر شیرها نیز برای تغذیه او استفاده نمایید. مصرف منظم کلسیم در این دوره از زندگی، تمام نیازهای بدن فرزند شما را جهت بهبود وضعیت دندان‌ها و استخوان‌های بدن او تأمین خواهد کرد. بهتر است برای افزودن شیر گاو به برنامه غذایی کودک خود، به جای شیشه شیر از فنجان استفاده نمایید. لازم است بدانید که مصرف 350 میلی‌لیتر تا 400 میلی‌لیتر شیر در روز، برای کودک 13 ماهه کافی خواهد بود. همان‌طور که می‌دانید مصرف بیش از حد شیر، از جذب آهن در بدن جلوگیری کرده و میل کودک را به خوردن مواد غذایی دیگر از بین خواهد برد.
7- ماست برای کودکان 13 ماهه:
اگر کودک نوپایی شیر را دوست نداشته و از خوردن آن لذت نبرد، مادر می‌تواند ماست را به صورت منظم در برنامه غذایی او جایگزین کند. ماست ساده یک منبع عالی از پروتئین بوده و به دلیل داشتن کلسیم کافی، برای کودکانی که فعالیت زیادی دارند، بسیار مفید است. البته، فراموش نکنید که مصرف 4 اونس ماست برای یک کودک 13 ماهه کافی است.
8- لوبیا برای کودکان نوپا:
جالب است بدانید که لوبیا و انواع حبوبات را می‌توان در رژیم غذایی کودکان 13 ماهه قرار داد تا سلامت او را تضمین نمود. مصرف 1 ¼ لیوان لوبیا از انواع لوبیای سیاه و غیره می‌تواند به خوبی نیاز کودک شما را به پروتئین برآورده نماید. البته، بهتر است لوبیا را بعد از پختن با قاشق به دو نیم تقسیم کنید تا خطر خفگی را در هنگام خوردن فرزندتان از بین ببرید.
9-مصرف آب کافی کودکان 13 ماهه:
اطمینان حاصل کنید که کودک شما در طول روز ،آب را به اندازه کافی مصرف می‌کند، زیرا اگر حس تشنگی به خوبی در فرزند شما خنثی نشود، آب بدن او برای رشد و استحکام دندان‌ها کافی نخواهد بود. پس، بهتر است آب و انواع دیگر مایعات را به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید.
10- انواع آجیل‌ها برای کودکان نوپا:
شما به عنوان یک مادر می‌توانید بعد از پایان یک سالگی، مقدار کمی کره بادام زمینی خام را در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید. برای این کار، کافی است یک لایه نازک نان تست تهیه نموده و مقداری از کره بادام زمینی را روی آن بمالید؛ کودک به راحتی آن را خواهد خورد. در نهایت، به یاد داشته باشید که از دانه‌های آجیل به طور مستقیم در وعده‌های غذایی کودک 13 ماهه خود استفاده نکنید، زیرا می‌تواند او را خفه کند.
نکات مهم در مورد تغذیه کودکان 13 ماهه:
به عنوان یک مادر، اگر غذایی را برای اولین بار در برنامه روزانه کودک خود قرار می‌دهید، مراقب بوده و عکس‌العمل بدن او را با دقت کنترل کنید. همچنین، اگر کودک در حین تغذیه دچار سرفه یا حالت خفگی شد، فریاد نزنید؛ تاوَن بدن او را به سمت جلو خم نموده و با کف دست، محکم بر روی پشت او بزنید. انجام این کار، حالت خفگی را در کودکان متوقف می‌کند. همیشه در هنگام تهیه غذا برای کودک 13 ماهه خود، غذاها را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم نموده و از هم جدا کنید تا کودک بتوانید به سرعت آن‌ها را بخورد. علاوه بر این موارد، در این دوره از زندگی، کودک خود را به خوردن مواد غذایی مختلف در وعده‌های غذایی عادت داده و در حین غذا دادن به او، اجازه دهید تا فرزندتان با انگشتان دست خود آنچه را که می‌خواهد، انتخاب کرده، بردارد و بخورد.
بهتر است کودک نوپای خود را تشویق کنید که طعم غذاهای تازه را نیز تجربه نموده و به خوردن آن‌ها عادت کنید؛ ایجاد تغییر در برنامه غذایی کودکان ضروری می‌باشد. سعی کنید در دو سالگی کودک، با افزودن انواع ادویه‌های تازه به غذای او و ترکیب کردن انواع مختلف مواد، طعم‌های تازه ایجاد نمایید تا بتوانید ذائقه فرزند خود را برای درک طعم‌های مختلف گسترش دهید.
در نهایت این نکته را به خاطر بسپارید تا زمانی که یک مادر در رژیم غذایی کودک 13 ماهه خود به طور متعادل از انواع سبزیجات، میوه‌ها و پروتئین استفاده کند، تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن او به راحتی تأمین شده و او همه ویتامین‌ها را دریافت خواهد کرد. حتماً اجازه دهید که کودک شما غذاهای مورد علاقه خود را انتخاب کند؛ هرگز برای خوردن بیشتر، به او فشار نیاورید، زیرا انجام مداوم این کار می‌تواند فرزند کوچک شما را از غذا خوردن معمولی نیز دور کند. پس، مادران باید در 13 ماهگی کودک خود صبر و حوصله بیشتری به خرج داده و با دقت کامل، برنامه غذایی او را تنظیم کنند.
معرفی دستورهای غذایی سالم و خوشمزه برای کودکان:
در این مقاله، لیستی از بهترین دستور العمل های غذای کودک ، به ویژه غذاهای مناسب برای وعده غذایی نهار آن ها آورده شده است:
1. ماکارونی و پنیر خوشمزه ترین غذای کودک:
علاوه بر اینکه، ماکارونی و پنیر یک غذای مورد علاقه برای هر کودکی است، این غذا یکی از دستور العمل های غذای کودک که کاملا سالم است ، می باشد که توصیه می شود تا در رژیم غذایی کودکان قرار گیرد. ترکیب ماکارونی و پنیر یک غذای سریع، سالم، چسبناک و خوشمزه است. برای تهیه این غذای کودک، شما می-توانید یک فنجان پنیر و یک فنجان شیر را مخلوط کرده و مقداری از انواع سبزیجات خرد شده را به آن اضافه کنید و آن را روی شعله کم قرار دهید تا مخلوط چسبناکی به دست آید. سپس یک فنجان ماکارونی پخته (سمولینا) به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید. برای بهتر شدن طعم این غذا، می توانید مقدار کمی پونه کوهی را به آن اضافه کرده و آن را به صورت گرم به عنوان نهار کودک خود سرو کنید.
2. پیتزای نان گندم برای غذای کودک:
آیا کودک کوچک شما به طور باور نکردنی پیتزا را دوست دارد؟ اگر چنین است، شما باید به عنوان والدین، از سالم بودن این غذا اطمینان داشته باشید. برای این منظور، مدل های خانگی پیتزا را به عنوان میان وعده در اواسط روز و یا حتی یک صبحانه کامل برای کودک خود بپزید. برای تهیه این غذای کودک، شما می توانید مقداری سس تند را روی چند برش نان کامل گندم بریزید و پیاز خرد شده، فلفل دلمه ای، گوجه فرنگی، قارچ و زیتون را روی آن قرار دهید. برای بهتر شدن طعم پیتزا، مقدار کمی پونه کوهی روی آن ریخته و اجازه دهید برای چند دقیقه با پنیر بپزد. کودک شما حتما عاشق این غذا خواهد شد!
3. یک غذای کودک فوق العاده ، کلوچه موز و گردو:
آیا فرزند شما جزو کودکانی است که به دنبال کیک های محلی و کلوچه های خوشمزه در فروشگاه ها می رود؟ اگر چنین است، شما می توانید کیک های سالم را در خانه در کمترین وقت ممکن برای او تهیه کنید. برای تهیه کلوچه وکیک، گردو، موز له شده، جو دو سر سریع پخت، آرد ساده، اسانس وانیل، مقداری شکر و اندکی کره آب شده را با هم ترکیب کرده و آن ها را در اندازه های کوچک، به شکل کیک های یک نفره بپزید. همچنین، برای جذب بیشتر کودکتان شما می توانید با کمک کره بادام زمینی (البته باید احتمال آلرژی کودک خود به بادام زمینی را بررسی کنید) و یا نوتلا، آن ها را تزیین کنید.
4. نان سرخ شده غذای کامل کودک:
نان سرخ شده هندی، یک غذای جذاب و مغذی برای کودکان است. این نان ها همراه با دانه های کنجد، آرد ارزن سفید، آرد ارزن قرمز، برگ شنبلیله خرد شده، شکر زرد رنده شده و آرد سویا بسته بندی شده اند. نان سرخ شده هندی یک ناهار کامل و میان وعده ای سالم برای کودک شما است و به طعم جالب خود، اکثر کودکان را جذب می کند. توجه داشته باشید که شما می توانید ادویه های خوشمزه را به این غذای کودک اضافه کنید.
5. سرخ کرده گیاهی برای غذای کودک:
اجازه ندهید که کودکتان به دام غذاهای بیرون از خانه بیفتد. در عوض، شما می توانید در خانه، غذاهای گیاهی متنوعی درست کنید تا کودکتان از خوردن آن ها لذت ببرد! برای تهیه سرخ کرده گیاهی، سس تند و یا سس مایونز را با برخی از سبزیجات خرد شده (کلم، هویج، فلفل دلمه ای) مخلوط کرده و این مخلوط را در نان بپیچید. روغن را در یک ظرف ریخته و روی حرارت کم قرار دهید و رول های نان را داخل آن، به آرامی و به مدت چند دقیقه سرخ کنید، غذای کودک شما آماده است.
6. گلوله های سیب زمینی جالبترین غذای کودک :
آیا از سیب زمینی های پخته شده شما باقی مانده است؟ نگران نباشید، شما می توانید از این سیب زمینی ها یک غذای سریع اما خوشمزه برای جعبه غذای کودک خود درست کنید. برای تهیه پاپ های سیب زمینی، شما باید یک فنجان سیب زمینی پخته و رنده شده، نصف فنجان هویج، یک مکعب پنیر، یک تکه نان قهوه ای (خیس و فشرده)، مقدار زنجبیل، رب و مقدار اندکی گشنیز را با هم مخلوط کنید. سپس، این مواد مخلوط شده را به شکل گلوله درآورده و در تکه های نان خرد شده بغلتانید. گلوله های سیب زمینی را در روغن کم سرخ کنید تا قهوه ای طلایی شوند و آن را به عنوان مناسبترین غذای کودک در لیست تغذیه او قرار دهید.
7. ساندویچ هویج و سیب و خرما:
معمولا کودکان دوست دارند غذای خود را از جعبه درآورده و بخورند. بنابراین، به عنوان یک پدر یا مادر، سعی کنید ساندویچ هایی را با دستور پخت ساده و مغذی برای کودکتان آماده کنید. برای تهیه یک نوع از این ساندویچ ها، می توانید یک فنجان سیب رنده شده، مقدار خرمای خرد شده، یک فنجان هویج رنده شده و دو قاشق غذاخوری خامه تازه را با هم مخلوط کنید و آن ها را بر روی یک تکه نان کامل گندم قرار دهید، این ساندویچ خوشمزه ای است که کودک شما قطعا عاشق آن می شود.
8. توپ های برنجی ترد برای غذای کودک:
توصیه می شود این دستور غذایی را زمانی دنبال کنید که از پس مانده غذا برنج پخته شده دیروز مانده باشد. برای تهیه این غذا، برنج پخته شده را با زنجبیل سبز سرد، اسفناج خرد شده، آرد برنج، برنج هویج، نخود سبز و پیاز در یک کاسه کوچک مخلوط کنید. سپس این مخلوط را به شکل توپ گرد کرده و در روغن سرخ کنید تا قهوه ای طلایی شود. اکنون می توانید این توپ های برنجی ترد را در جعبه غذای کودک خود قرار دهید.
9. نان های طعم داده شده با ذرت:
آیا کودک شما از خوردن نان های ضخیم و ساده که یکی از غذاهای مهم برای رشد او می باشد، متنفر است؟ برای علاقه مند کردن کودک خود به نان های ضخیم و ساده، 4/1 فنجان دانه های ذرت شیرین، یک قاشق چای خوری فلفل سبز خرد شده، مقداری پنیر موتزارلا را باهم مخلوط کرده و به صورت پیچی داخل این نان ها قرار داده و این پیچ های نان را در روغن سرخ کنید. این غذای کودک ، فرزند شما را عاشق خود خواهد کرد.
10. چات میوه ها پرانرژی ترین غذای کودک:
آیا کودک شما تمایلی به خوردن سیب و موز ندارد؟ در این قسمت، یک میان وعده شب سریع معرفی می-شود که کودک شما، به معنای واقعی کلمه آن را دوست خواهد داشت! برای تهیه چات میوه ها، در یک کاسه بزرگ، 4/1 فنجان انگور، 4/3 فنجان آناناس خرد شده و مکعبی شکل، 1 فنجان پاپایای خرد شده و مکعبی-شکل، 1 فنجان سیب خرد شده و مکعبی شکل، 1 موز، 1 قاشق چای خوری گشنیز خرد شده، خرما، 1 قاشق غذاخوری ترشی تمبر هندی ، 4/1 قاشق چای خوری نمک سیاه و سفید، 2/1 قاشق چای خوری آبلیمو، چند برگ نعناع و کمی نمک و پودر فلفل قرمز را با هم مخلوط کرده و آن را به عنوان یک غذای کودک پر انرژی سرو کنید.
11. پنکیک سمولینا یک غذای جالب برای کودک :
پنکیک سمولینا یک غذای جالب متعلق به جنوب هند است که این غذای سالم و مغذی فقط در چند دقیقه آماده می شود. برای تهیه آن، یک فنجان آرد سمولینا، 1 قاشق غذاخوری زنجبیل رنده شده، یک فنجان کشک و مقدار پیاز خرد شده، گوجه فرنگی و فلفل سبز را مخلوط کرده و بپزید. این غذا را می توانید با چاشنی نارگیل برای کودک خود سرو کنید. مطمئن باشید که آن ها حتی بشقاب خود را لیس خواهند زد!
12. تخم مرغ کاملترین غذای کودک:
تخم مرغ یک وعده غذایی سالم و مغذی برای کودکان، به ویژه در دوران مدرسه است. برای تهیه غذای تخم-مرغی مخصوص کودکان، فقط چند تخم مرغ آب پز را با پودر فلفل سیاه، فلفل دلمه ای خرد شده، هویج، پیاز و ادویه جات مخلوط کرده و آن را به صورت گرم در وعده غذای کودک خود سرو کنید!
13. قطره های ترد یک غذای جالب برای کودک :
اگر شما مایل به تلاش بیشتری برای آماده کردن یک میان وعده جالب برای کودکان خود هستید، قطره های ترد کامل ترین غذای کودک است. برای تهیه آن ، 4/1 فنجان آرد گندم کامل، برگ خرد شده شنبلیله، زنجبیل، سیر، آبلیمو، دانه کنجد و 1 قاشق غذا خوری ارزن سیاه و سفید را با هم مخیوط کرده و به صورت یک خمیر ورزیده درآورید. سپس آن ها را به شکل قطره هایی، در روغن سرخ کنید ، غذای کودک شما آماده است.
14. میان وعده غلات پف کرده سریع و سالم برای کودک:
بیش از این به کودک خود، سیب زمینی سرخ کرده و چیپس شور ندهید، به جای آن، خودتان می توانید برای کودکان، میان وعده غلات پف کرده سریع و سالم تهیه کنید. برای تهیه آن، فقط 3 فنجان غلات پف کرده، یک فنجان دانه های ذرت، 2 قاشق غذاخوری بادام زمینی برشته، برگ های کاری، فلفل سبز و پودر شکر را همراه با مقداری روغن سرخ کردنی می توانید به شکل یک خوراک سرپایی سالم برای کودکان خود درآورید.
